Για παιδιά και όχι μόνο

Η εμπειρία μου από το παιδικό θέατρο είναι ας πούμε δύο ταχυτήτων. Η μία ανάγεται στο μακρινό παρελθόν. Θυμάμαι τον «Μπαρμπά Μυτούση» με τον Κλούβιο και τη Σουβλίτσα, «Καραγκιόζη» σε θερινό ή «Τα ρούχα του Βασιλιά» που φωνάξανε τα παιδιά ν’ ανέβουν στη σκηνή κι ενώ ήθελα διακαώς με φρέναρε η δειλία του αδερφού μου. Τω καιρώ εκείνω, οι γονείς ήταν πιο χαλαροί ή πιο ανυποψίαστοι κι ο μπαμπάς μου κάπνιζε στο μπαρ ενόσω διαρκούσε η παράσταση. Δεν ήταν ο μόνος. Μετά θυμάμαι κάτι λίγο πιο ψαγμένα (μάλλον της Καλογεροπούλου στη θρυλική Πόρτα) και μετά κενό γιατί μεγάλωσα.
Στην προηγούμενη δεκαπενταετία πήγα θέατρο τον γιο μιας φίλης μου, τον μικρό μου ξάδερφο στο «Σκλαβί», τον ανιψιό μου, τη βαπτιστήρα μου, τον ενήλικο εαυτό μου από περιέργεια σε κάποιες παραστάσεις μεταξύ των οποίων στην εξαιρετική «παράσταση για τρίχρονα «Έλα, έλα» (πάλι της Καλογεροπούλου) κι εκεί εξαντλήθηκε το πράγμα.
Κι ύστερα έγινα μαμά κι άλλαξαν όλα! Σ’ αυτά τα 6 σχεδόν χρόνια λοιπόν, πιο πολλές είναι οι παιδικές παρά οι ενήλικες παραστάσεις. Τα  έφερε στο μεταξύ έτσι η ζωή που 9 στις 10 τις είδα στο Λονδίνο. Κι έχω να πω χωρίς να είμαι biased ( που λέμε κι εδώ αλλά κρατώντας και μια μικρή επιφύλαξη για τα ελληνικά δρώμενα) ότι οι Άγγλοι είναι σπουδαίοι παραμυθάδες!
Εκτός από τα μεγάλα μιούζικαλ για παιδιά («Frozen», «Beauty and the Beast», «Matilda», «Mary Poppins») που είναι μια κατηγορία από μόνα τους, οι μικρές εναλλακτικές σκηνές είναι μαγικές. Με ελάχιστα μέσα και αέναο ψάξιμο καινοτομούν βρίσκοντας λύσεις που θα προσελκύσουν τους μικρούς θεατές.

Είδαμε το Σαββατοκύριακο το «Father Christmas» που διαδραματίζεται την 24η Δεκεμβρίου στο σπίτι του Άη Βασίλη. Τον παρακολουθήσαμε να ξυπνάει, να παίρνει πρωινό, να ταΐζει τους ταράνδους, να φεύγει για να μοιράσει τα δώρα και να επιστρέφει κατάκοπος. Ήταν τόσο ωραίο που δεν έπεφτε καρφίτσα. Και να ξέρετε, τα παιδιά είναι αυστηροί κριτές. Μπορεί να σηκωθούν και να σου καταστρέψουν την παράσταση χωρίς προσχήματα και κοινωνικές ευγένειες.
Το εντυπωσιακό της παράστασης ήταν η δημιουργικότητα. Ένας ηθοποιός όλος κι όλος, μια μουσικός που παρήγαγε μουσικούς και άλλους ήχους όπως πχ το άλειμμα της μαρμελάδας στο ψωμί και μια βοηθός για τα επιμέρους. Κι όμως ένας ολόκληρος κόσμος ζωντάνεψε μπροστά μας με μωσαϊκό ανθρώπων, ήχων και χρωμάτων.

Αναλογιζόμενη με αφορμή αυτό και τις προηγούμενες παραστάσεις ( επίσης με λιτά μέσα) κατέληξα στο ότι δίνουν στα παιδιά αυτό που ακριβώς χρειάζονται, παιχνίδι. Υπάρχει ένας συνδυασμός ηθοποιού, μαριονέττας ή άλλης κούκλας, παραγωγή ήχων από απίθανα μέσα. Δεν υπάρχει καθόλου διδακτισμός και κουραστικές μεγάλης διάρκειας παραστάσεις. Τα παιδιά απολαμβάνουν και καλούνται να ενεργοποιήσουν τις αισθήσεις τους για να συμπληρώσουν ό,τι λείπει. Μπορεί να βλέπουν ότι κάποιος κουνάει την ψεύτικη γάτα ή ότι μια φιγούρα δεν είναι αληθινή αλλά εκείνη τη στιγμή αυτό έχει λίγη σημασία. Το θέαμα όταν είναι αληθινό τα συνεπαίρνει. Έχουμε τύχει σε παραμυθά επί σκηνής. Ένας ηθοποιός μόνος έπαιξε όλο τον «Πινόκιο» το καλοκαίρι και δεν μας έλειψε τίποτα από την παράσταση!

Και για να μην με κατηγορήσουν τίποτα κακοπροαίρετοι ότι ήρθα στο Λονδίνο και ψωνίστηκα, έχω δει κι εξαιρετικά πράγματα στην Αθήνα. Είναι όμως λίγα. Είμαι σίγουρη πως γίνονται καλές παραγωγές. Δεν ζω πια εκεί και δεν έχω εικόνα. Νομίζω πάντως ότι υπάρχει περιθώριο βελτίωσης  τόσο στο παιδικό θέατρο όσο και στο βιβλίο. Τα πολύ μικρά παιδιά πρέπει να τα κερδίσεις με το να τους εξάψεις τη φαντασία πρώτα και κατ’ επέκταση να μιλήσεις στην ψυχή τους. Το πιο σημαντικό είναι να εκπαιδευτούν στο να παρακολουθούν ιστορίες. Ο κόσμος της τέχνης είναι μαγικός. Οι διδαχές ακαδημαϊκού τύπου δεν αποτελούν μέρος του…https://lyric.co.uk/shows/father-christmas-2023/